‘Hello overgang! Kom maar doorrrr’
Dankzij de overgang snapt columnist Miriam Mars pas echt waarom mannen zonder schuldgevoel ‘Nee’ zeggen. En daarna lekker gaan golfen. ‘Bye bye zorghormoon. Ik ga je niet missen.’
Ik had mezelf voorgenomen om niet in de overgang te raken. Althans? Tuurlijk zou ik die dans echt niet gaan ontspringen, maar ik nam me gewoon voor om alles daaromheen te negeren.
Het eerste teken aan de wand dat er wat aan het veranderen was, werd mijn onvoorspelbare cyclus. Soms was ik maanden niet ongesteld, soms vloeide ik ineens twee, drie weken aan één stuk. Dat laatste vond ik op zijn zachtst gezegd best naar, maar daar tegenover stond wel dat ik het af en toe ook maanden niet was.
Het tweede teken dat er ‘going’ was, was iets wat niemand mij ooit had verteld. Als je in de overgang verzeild raakt, dan maakt je lichaam het zorghormoon oxytocine steeds minder aan. Ik, die altijd voor iedereen klaar stond en rustig voor tien man een maaltijd voorschotelde. Ik, die altijd aan alle verjaardagen dacht en zorgvuldig kaartjes uitzocht, veranderde langzaam maar zeker in iemand die echt overal, excusez-le-mot, schijt aan kreeg. Hoezo is diegene nou alweer jarig? Ik sla dit keer lekker over. Leuk dat jullie rond etenstijd langs willen komen! Nemen jullie zelf diepvriespizza mee? Mijn vriend, waarvan ik dacht dat hij juist op mijn zorgzaamheid was gevallen, vond het allemaal reuzegrappig.
Door die afname van oxytocine raakte ik mezelf een beetje kwijt. Ik werd er kregelig van. Als mijn zoon gezellig een weekendje langskwam vond ik het heerlijk om met hem naar de sportschool te gaan en te luisteren naar al zijn verhalen, maar als hij voor de zoveelste keer zijn natte handdoek op de badkamervloer had gedropt ontstak ik in woede. Hoezo moet ik jouw handdoek opruimen en in de wasmand flikkeren? Vriendinnen die langs wilden komen om gezellig te borrelen scheepte ik af. Ik had geen zin om met gezellige kommetjes olijfjes aan te komen zetten of om zorgvuldig een kaasplankje samen te gaan lopen stellen met vijgenbrood vergezeld van een of ander exquise compote. Als ik al onverwachts bezoek kreeg, schonk ik een drankje in en gooide ik een zak chips op tafel. Hier. Chips. Wil je dipsaus? In de ijskast heb ik mayo en ketchup. Flikker zelf alles maar door elkaar.
Mijn behoefte tot zorgen droogde helemaal op en ik had geen idee waar dat nou aan lag. Totdat ik op een dag las dat dus te maken had met de overgang, en dat het volstrekt normaal was. Het was volkomen normaal dat ik na zevenenveertig jaar langzaam maar zeker geen enkele behoefte meer had om de behoeften van anderen in te vullen. Ik besefte dat ik nu tijd overhield. Tijd die ik lekker aan mijzelf kon gaan besteden. Wat ik ook heel erg interessant vond is dat blijkbaar die zorgbehoefte bij vrouwen werd veroorzaakt door dat hormoon oxytocine. Hoe vaak lopen vrouwen zichzelf niet voorbij? Waarom vinden vrouwen het toch vaak zo moeilijk om ‘Nee’ te zeggen zonder tekst of uitleg? Waarom kon ik mijzelf voorheen soms na een lage dag zo afgemat, uitgeput maar vooral leeggezogen voelen? Bye bye zorghormoon. Ik ga je niet missen.
Hoe vet heeft de natuur het geregeld dat je dat hormoon op een gegeven moment in je leven niet meer aanmaakt? Dat je totaal geen zin meer hebt in de sores van anderen. Geen kinderwens meer hebt. Gewoon je mond durft open te trekken als iemand iets van je verwacht waar jij echt niet op zit te wachten? Ik had mijzelf voorgenomen om alles rondom mijn overgang te negeren, maar dat bleek onmogelijk te zijn. Waar ik in het begin mijzelf echt niet meer herkende? Ik raakte stilletjes aan gewend aan deze verbeterde versie van mijzelf. Nadat ik mij erbij neer had gelegd dat dit mijn nieuwe situatie was begreep ik ineens ook mannen veel beter. Zij schijnen dat hormoon alleen maar aan te maken als er een kind op komst is maar dat verdwijnt meteen als ze zien dat een ander de zorgtaken op zich neemt.
Al die keren dat ik afgunstig was op mannen omdat ze het zichzelf zo lekker lieten aanleunen dat ze werden verzorgd, al die keren dat ik vol bewondering naar hun kordate optreden had gekeken? Zichzelf zonder gêne centraal opstelden? Al die keren dat ze ‘Nee’ uitspraken zonder tekst of uitleg? En daarna zonder schuldgevoel gingen golfen? Dat lag gewoon aan het feit dat zij geen of amper oxytocine aanmaakten. Nu ik wist dat ik geen zorghormoon meer aan zou gaan maken en dat ik daardoor zo sterk de behoefte had om mijzelf op één te zetten, gaf mij dat eindelijk rust.
Hello overgang? Kom maar doorrr.